У нашай рубрыцы #незаўважныэкспанат мы таксама пагаворым аб самаварах. Адну з яго варыяцый (фота 1) вы можаце ўбачыць у нашым музеі, а адкуль жа адбыўся самавар і колькі стагоддзяў ён праслужыў людзям, вы даведаецеся ў новым пасце, а таксама аб папярэдніх самавары вырабах і шмат цікавых фактаў.
Самавар вось ужо амаль тры стагоддзі лічыцца спрадвечна рускім сімвалам гасціннасці і неад'емнай часткай жыцця славянскага народа. Але, як зараз ні прагучыць дзіўна - гісторыя гэтага найстаражытнага прыстасавання налічвае некалькі тысячагоддзяў. І з'явіўся самавар зусім не ў Расіі, як прынята лічыць ва ўсім свеце.
Падобныя прыстасаванні былі вядомыя яшчэ ў дагістарычныя часы. Да прыкладу, старажытныя людзі, жадаючы сагрэць вадкасць, кідалі ў ёмістасць з вадой распалены вялікі камень, у выніку чаго вада практычна імгненна закіпала.
Пазней, у часы антычнасці, у Старажытным Рыме з'явілася канструкцыя, якая нагадвае самавар, - аўтэпс. Яна ўяўляла сабой высокі збан, усярэдзіне якога змяшчалі жароўню для распаленага вугля, якія саграваюць ваду. У гэтай жа прыладзе можна таксама было астуджаць напоі ў спякотныя дні, і для гэтага замест вугалю выкарыстоўваўся лёд. Аўтэпса мела вялікую вартасць у тым, што ёй не патрэбен быў вонкавы агонь, бо абаграванне ішло знутры.
Аналагічная найстаражытная прынада існуе і ў Кітаі. Глыбокая чара з убудаванай трубой і паддувалам – вось што ўяўляе сабой знакаміты кітайскі прататып самавара, названы «Хо-Го» (фота 2). Яны бываюць металічнымі і парцалянавымі, і падаюць у іх, як правіла, суп ці кіпячы булён.
Вялікая верагоднасць таго, што менавіта разам з гарбатай у Расію з Кітая ў 16 стагоддзі прыйшоў і "Хо-Го". Але гэтага дакладна зараз ніхто не ведае. Бо гісторыя паходжання рускага самавара вельмі заблытаная і супярэчлівая.
